ได้ยินเขาเรียกกันว่า ดีเอ็กซ์

มาดูคำศัพท์ในวงการเกี่ยวกับ DX กัน มีไม่กี่คำ แต่จำได้ง่าย เริ่มด้วย
DX คือการติดต่อทางไกล (Long Distance) มีบางตำราบอกว่าต้องมากกว่า 300 กิโลเมตร จึงจะเรียก DX ได้
DXpedition คือ การออกอากาศจากสถานีที่อยู่ไกล  ไม่ค่อยมีผู้ใดไปออกอากาศ 
DXer คือ ผู้ที่ออกอากาศจากสถานีที่อยู่ไกล ไม่ค่อยมีผู้ใดไปออกอากาศ
DXpedition คือ การเดินทางไปยังสิ่งที่ถือว่าเป็นสถานที่ๆ แปลกใหม่โดยนักวิทยุสมัครเล่น โดยที่นั้นๆ อาจจะอยู่ห่างไกล หรือ
เพราะมีนักวิทยุสมัครเล่นอยู่น้อยมากที่ออกอากาศจากสถานที่นั้นๆ อาจจะเป็นเกาะที่มีประเทศ หรือเป็นเพียงแค่จุดเล็กๆ ในตารางภูมิศาสตร์  

เพื่อรางวัล DXCC

DXpeditions จะต้องมีการวางแผนและการจัดการที่ดี จำเป็นต้องติดต่อกับสถานที่นั้นๆ ที่จะไปตั้งสถานี มีนักวิทยุสมัครเล่นหลายๆ ท่านที่ต้องการติดต่อกับสถานี DX ประเภทแบบนี้ เพื่อต้องการใช้สำหรับอ้างอิงในการขึ้นรางวัลที่นักวิทยุฯ ทั่วโลกต้องการมีไว้ประดับฝาบ้านของตนในชีวิตของการเป็นนักวิทยุสมัครเล่น ก็คือรางวัล DXCC (DX Century Club) ซึ่งออกรางวัลโโยสมาคมวิทยุสมัครเล่นแห่งสหรัฐอเมริกา (ARRL) ซึ่งการนับประเทศนั้นจะถูกกำหนดโดย ARRL เช่นกัน 

ยกตัวอย่างเช่น Alaska และ Hawai ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของประเทศสหรัฐอเมริกา เช่นเดียวกัน ยังถูกจัดแบ่งให้เป็น 1 DXCC หรือแม้แต่แต่นครวาติกัน, สหภาพโทรคมนาคมระหว่างประเทศ (ITU) และ  UN (องค์การสหประชาชาติ) ก็ถูกจัดเป็น 1 DXCC เช่นเดียวกัน (1 DXCC นับเป็น 1 ประเทศ)  

สถานี Portable DXpedition

หลาย Dxpeditions มักจะออกอากาศจากสถานที่ที่ไม่มีแหล่งจ่ายไฟ และไม่มีอุปกรณ์ทีทใช้ในการกำเนิดพลังงาน หรือหลายๆ ครั้งที่มีการออกอากาศจากประเทศที่ไม่มีกิจการวิทยุสมัครเล่น และไม่อนุญาตให้มีกิจการวิทยุสมัครเล่น ซึ่งผู้ออกอากาศจะต้องนำอุปกรณ์ในการออกอากศ และอุปกรณ์อื่นๆ ที่เกี่ยวข้องไปเอง อาทิ เช่น เกาหลีเหนือ, เยเมน และอิหร่าน หรือบางที่ไม่สามารถเข้าไปได้เลย อาทิเช่น เกาะ Peter I Island ซึ่งเป็นเกาะน้ำแข็ง , Clipperton Island, เกาะนาวาสซา หรือเกาะ Desecheo ซึ่งพวกนักวิทยุฯ ที่ไปออกอากาศนั้น ต้องขออนุญาตจากหน่วยงานที่รับผิดชอบ ซึ่งอาจเป็นเรื่องที่ยากมากในการที่จะขออนุญาตได้สักครั้ง เมื่อได้รับอนุญาตแล้วสิ่งที่ตามมา คือ ค่าเดินทางที่ราคาแพง และอันตราย บางสถานที่เช่น Sgar Reef ที่มีปะการังจมอยู่ใต้น้ำ 

ไพอัพ Pile up

การ DXpedition จะมุ่งแต่การติดต่อให้ได้มากที่สุด เพื่อให้สัญญาณครอบคลุมไปทั่วโลก และเป็นสิ่งที่ Operator ของสถานี DXpedition หลีกเลี่ยงไม่ได้ และต้องใช้ทักษาะอย่างมากนั่นคือการเกิด Pile up ซึ่งหมายถึงการที่ผู้ที่ต้องการจะติดต่อกับสถานี DXpedition มีการเรียกเข้ามาพร้อมกันอย่างมากมาย เพียงเพื่อติดต่อแล้วรายงานค่าสัญญาณ RST และแลกเปลี่ยน QSL Card สำหรับขึ้นรางวัล 

ติดต่อไกลสุดที่ไหน

ในบางครั้งเคยมีผู้ถามว่า ในชีวิตการเล่นวิทยุฯ มีติดต่อได้ไกลที่สุดคือประเทศไหน ผมตอบไปว่าผมสามารถที่จะติดต่อประเทศสหรัฐอเมริกาได้ทุกวัน คุณว่ามันไกลมั๊ย แต่ผมว่าประเทศเพื่อนบ้านเรานั่นล่ะครับคือ สถานี DX ของผม พม่า ลาว กัมพูชา หรือแม้กระทั่งเวียดนาม มีผู้ออกอากาศยังน้อยกว่านักวิทยุจากอเมริกา ในทุกวันซะอีก

คำว่า DX นั้นไม่จำที่จะต้องไปออกอากาศจากนอกสถานที่ก็ได้ อย่างประเทศไทยในในย่านความถี่ HF ก็จะถูกจัดว่าเป็นสถานี DX เพราะจะได้ยินสถานที่ออกอากาศจากประเทศไทยจำนวนน้อยมากๆ เมื่อคราวใดมีผู้ออกอกาศจากประเทศไทย ก็จะมีผู้รอติดต่ออยู่เยอะมาก ในบางครั้งก็เกิดเป็น Pile up ได้เช่นเดียวกัน 

แล้วคุณล่ะ เคย DX หรือยัง?